ممکن است افراد زیادی را دیده باشید که با مشکلات زیاد فک و دندان دست و پنجه نرم می کنند . اصلا شاید خود شما هم یکی از همان افراد باشید. اگر مشکلات فک و دندان شما خیلی زیاد است و ناهنجاری های دیگری را نیز برای شما به وجود آورده است، حتما باید دندان های شما به طور کامل ارتودنسی شود. برای ارتودنسی کردن کامل دندان ها هم می توان به سراغ انواع مختلفی از ارتودنسی ها رفت. پزشک با معاینات و بررسی های خود تصمیم می گیرد که کدام شیوه را برای ارتودنسی انتخاب کند.
آنچه در این مقاله می خوانید
ارتودنسی یکی از شاخه های تخصصی دندان پزشکی است که برای نظم دادن به دندان ها و برطرف کردن ناهنجاری های فک به کار می رود. بسیاری از افراد بر این باورند که ارتودنسی کردن دندان ها تنها به منظور زیباتر شدن لبخند و چهره افراد انجام میشود؛ اما بهتر است بدانید که این موضوع فقط برای افرادی که ناهنجاری های خفیف دارند صدق می کند. افرادی که دچار ناهنجاری های شدید فک و دندان هستند، با مشکلات زیادی که از این عارضه ها ناشی می شود، دست و پنجه نرم می کنند. گاهی نیاز است تمام دندان ها به طور کامل ارتودنسی شوند.
ارتودنسی به طور کلی به دسته ثابت و متحرک تقسیم می شود. در ادامه با انواع ارتودنسی ها اشنا خواهیم شد.
ارتودنسی ثابت، ارتودنسی است که در طول درمان نیاز نیست که بیمار آن را از دهان خود خارج کند. در حقیقت این دستگاه ها از اجزایی نگینی شکلی که روی دندان ها ثابت می شوند و براکت نام دارند تشکیل می شوند. براکت ها به کمک سیم های کشی و الاستیک هایی که دور تا دور آن ها پیچانده می شوند به دندان ها می چسبند.
درمان با ارتودنسی ثابت معمولی با توجه به وضعیت دندان های بیمار حدود دو تا سه سال به طول می انجامد. بیمار باید به طور مرتب در هر ۳ تا ۴ هفته یک بار به ارتودنتیست خود مراجعه کند تا روند درمان بررسی شود و کش ها را عوض کند.
معمولا ارتودنسی لینگوال را پس از ارتودنسی ثابت معرفی میکنیم؛ زیرا ارتودنسی لینگوال یا زبانی هم از انواع ارتودنسی ثابت است و اجزا و عملکری شبیه به آن دارد. در ساده ترین تعریف می توان گفت که ارتودنسی لینگوال یا زبانی همان ارتودنسی ثابت است؛ اما با این تفاوت که اجزای ارتودنسی که شامل براکت ها و سیم ها هستند، پشت دندان ها و در کنار زبان قرار می گیرند؛ به همین علت است که به آن ارتودنسی زبانی می گویند.
ارتودنسی متحرک نوعی ارتودنسی است که در آن اجزای ارتونسی ثابت و چسبیده به دندان ها نیستند و بیمار می تواند در هر زمان که بخواهد آن ها را از دهان خود بردارد. این دستگاه ها در بین مردم به نام پلاک شناخته می شوند. برای ارتودنسی متحرک اجزا و دستگاه های مختلفی وجود دارد که هر یک کاربرد مخصوص خود را دارد. اما از ارتودنسی متحرک معمولا برای افرادی که مشکلات فکی دارند و در سنین پایین تر قرار دارند استفاده می شود.
البته باید در نظر داشت که ممکن است طول درمان ارتودنسی متحرک اندکی بیشتر از ثابت باش؛ زیرا در این نوع ارتودنسی بیمار با هر بار برداشتن دستگاه از دهان خود، درمان را متوقف می کند.
برای ارتودنسی نامرئی هم از پلاک های متحرک استفاده می شود. تفاوت این ارتودنسی ها با سایر ارتودنسی های متحرک همانطور که از نامش پیداست، نامرئی بودنشان است. این ارتودنسی ها معمولا پلاک های مشخصی دارند که در هرجلسه مراجعه بیمار به متخصص ارتودنسی، یک شماره از آن که متناسب با دهان و دندان های بیمار ساخته شده در اختیار وی قرار می گیرد.
این که شما در چه زمانی شروع به درمان ارتودنسی می کنید به خیلی از موارد مربوط می شود؛ مثلا میزان مشکل چقدر است و یا اینکه به چه منظوری قصد ارتودنسی کردن دنان هایتان را دارید.
افرادی که مشکلات آن ها مربوط به اسکلت می شود، مثلا فک های آن ها با یک دیگر تناسب ندارند بهتر است در سال های قبل از رسیدن دوره بلوغ ارتودنسی را شروع کنند؛ زیرا در این صورت می توان از رشد فرد برای اصلاح کمک گرفت. در این سال ها هنوز دندان ها و فک در جای خود تثبیت نشده اند و راحت تر می توان آن ها را حرکت داد.اما در کل می توان گفت ارتودنسی هیچ محدودیت سنی ندارد و تا زمانی که دندان های فرد سالم باشند می تون آن را انجام داد.
ناهنجاری هایی که با کمک ارتودنسی کامل برطرف می شوند عبارتند از:
از مهم ترین نکاتی که باید در دوران ارتودنسی رعایت کرد، مراجعه به موقع و مرتب به پزشک در زمان های تعیین شده است. در این دوران بیمار باید عادت های بد غذایی خود را کنار بگذارد و از برنامه غذایی استفاده کند که مواد لازم برای استحکام دندان و استخوان ها را تامین کند. رساندن انواع مواد معدنی و پروتئین ها به بدن در این دوران بسیار اهمیت دارد. البته باید سعی کرد این مواد را به نرم ترین حالت ممکن در آورد.