درمان ریشه دندان (عصب کشی) چگونه انجام می شود؟
هر دندان از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که یکی از مهم ترین این بخش ها، ریشه دندان (root) است. ریشه دندان به طور کامل در زیر لثه پنهان شده و محافظت می شود. در این مقاله قصد داریم تا درباره اجزای ریشه دندان و درمان ریشه دندان در صورت بروز مشکل اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار دهیم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید
کانال ریشه دندان چیست؟
فضای آناتومیک داخل ریشه دندان را کانال ریشه دندان می گویند که شامل مغز دندان، کانال های اصلی و کانال های فرعی است. همچنین ممکن است کانال های ریشه را به هم یا به سطح دندان متصل کنند.
آناتومی کانال ریشه از اتاق مغز دندان و کانال های ریشه تشکیل می شود. کانال های فرعی ریشه که به صورت انشعابات کوچکتر هستند، بیشتر در قسمت انتهایی ریشه دیده می شوند؛ اما ممکن است در هر قسمتی از ریشه وجود داشته باشند.
تعداد کانال های ریشه در هر دندان بستگی به تعداد ریشه های آن دندان دارد. تعداد کانال های ریشه وابسته به نوع دندان، از یک تا چهار عدد متغیر است. در بعضی موارد می تواند پنج عدد یا بیشتر نیز باشد. به عنوان مثال دندان نیش تک کاناله است ولی دندان آسیا سه الی چهار کانال دارد.
درمان ریشه دندان چیست؟
در گذشته در صورت دندان درد و یا خرابی دندان، آن را می کشیدند. اما امروزه به جای کشیدن دندان از روش درمان ریشه و یا همان عصب کشی دندان استفاده می شود. بسیاری از افراد ممکن است حداقل یک بار درمان ریشه را تجربه کرده باشند و معمولا افرادی که به این مرحله می رسند قطعاً درد دندان را تحمل کرده‌اند.
درمان ریشه دندان یک درمان تکنیکی و نیازمند مهارت است. درمان ریشه دندان به درمان دندان هایی که پوسیدگی دندان در آنها وسیع است و به عصب دندان رسیده است، گفته می شود. این درمان با خارج کردن عصب دندان، تمیز کردن و شکل دادن به فضای کانال و در نهایت پر کردن دندان صورت می گیرد. برای خیلی از افراد این سوال پیش می آید که “فرق درمان ریشه دندان با عصب کشی چیست؟“. در پاسخ به این سوال باید گفت که این 2 درمان با یکدیگر تفاوتی ندارند.
هدف از درمان ریشه دندان از بین بردن درد و عفونت درون دندان و همچنین حفظ دندان به جای کشیدن دندان و جایگزین کردن دندان مصنوعی است. همانطور که گفته شد تعداد کانال ها در دندان ها متفاوت است ولی روند کلی درمان برای همه دندان ها یکی است. درمان ریشه دندان بنا به سختی کار معمولا نیازمند یک یا دو جلسه ملاقات با دندانپزشک و یا متخصص ارتودنسی می باشد.
👈 این مطلب را از دست ندهید: کاهش درد عصب دندان
عصب کشی دندان چه مراحلی دارد؟
اولین گام برای درمان ریشه دندان بی حسی موضعی است. پس از اینکه ناحیه مورد نظر در دهان و لثه بیمار بی حس شد، دندان مورد نظر به وسیله یک ورقه از جنس لاستیک بسیار نازک به نام (Rubber Dam) از سایر دندان ها و بافت های دهان جدا می شود. علت این که دندان مورد درمان را از سایر دندان ها جدا می کنند این است که از ورود بزاق و باکتری های موجود در دهان به داخل دندان مورد نظر جلوگیری شود.
در مرحله بعد، دندانپزشک تمام پوسیدگی ها، ترمیم ها و شکستگی ها را توسط ابزار دندانپزشکی برمی دارد. بعد از برداشتن این موارد، دندانپزشک به ریشه دندان دسترسی پیدا می کند و تمام پالپ ملتهب به همراه باکتری ها و سایر محتویات کانال، از داخل کانال ریشه خارج می شود. در این مرحله برای از بین بردن میکروب ها و بقایای سلولی آنها، از محلول های ضد میکروبی استفاده می شود.
در مرحله بعد، کانال های موجود در هر دندان با مواد مخصوصی که برای پرکردن دندان است پر می شود. مواد مورد استفاده برای پر کردن دندان، گوتاپرکا نام دارد. در نهایت مسیر دسترسی به کانال در تاج دندان پر شده و در اکثر موارد، دندان مورد نظر با روکش دندان پوشیده می شود.
آیا درمان ریشه دندان درد دارد؟
باور عمومی افراد بر این است که درمان ریشه با درد همراه است. همانطور که گفته شد، دندانپزشک برای درمان ریشه دندان از بی حسی موضعی استفاده می کند. بنابراین در حین درمان بیمار دردی را احساس نمی کند. در بسیاری از موارد بعد از پایان درمان ریشه و از بین رفتن اثر بی حسی، ناحیه مورد درمان به مدت چند روز دردناک بوده و باعث آزردگی بیمار می شود.
علت این درد به علت حجم کار انجام شده، خروج ذرات ریز بافت دندانی به داخل بافت استخوانی، التهاب در بافت نگهدارنده اطراف دندان و مشکلاتی از این قبیل است. این دردها با مسکن های معمولی که توسط پزشک تجویز می شوند تسکین می یابند. اما اگر درد در ناحیه مورد درمان بسیار زیاد باشد و بعد از چند روز از بین نرود، حتما باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا معاینه مجدد و بررسی های لازم برای یافتن علت درد و تسکین آن صورت بگیرد.
👈 این مطلب را از دست ندهید: قاتل دندان درد
مراقبت های بعد از درمان ریشه دندان
پس از درمان ریشه، دندان عصب کشی شده را مانند سایر دندان ها تمیز کرده و توصیه های پزشک را برای گرفتن نتیجه مطلوب انجام دهید. در اینجا به مواردی از مراقبت های بعد از درمان ریشه دندان اشاره می کنیم:
- تا 2 ساعت بعد از عصب کشی، از خوردن غذاهای سفت خودداری کنید.
- مسواک زدن دندان ها را به صورت مرتب روزی دو مرتبه و حداقل 2 دقیقه فراموش نکنید.
- آنتی بیوتیک و داروهای تجوز شده توسط پزشک را به طور کامل استفاده کنید.
- دندانی که درمان ریشه شده است، شکننده است و باید حتما روکش شود.
- برای تمیز کردن میان دندان ها، از نخ دندان استفاده کنید.
- پس از عصب کشی دندان، شاهد ایجاد التهاب در اطراف ریشه دندان و متعاقبا درد هستیم. این علائم طبیعی بوده و پس از گذشت مدتی بهبود می یابد و برای تسکین درد و التهاب، مصرف مسکن توصیه می شود.
- در صورت بروز علائمی چون آبسه دندان، تب، بی حالی و اشکال در بلع، در اولین فرصت به دندانپزشک خود مراجعه کرده تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید.
سوالات متداول درباره عصب کشی دندان
مدت زمان عصب کشی دندان بر حسب تعداد ریشه و کانال متفاوت خواهد بود. طبیعتا هرچه تعداد ریشه و کانال ریشه دندان بیشتر باشد، درمان طولانی تر و هزینه آن نیز بیشتر خواهد بود. در حالت کلی مدت زمان درمان ریشه دندان بین 30 تا 90 دقیقه است.
در حقیقت نمی توان عصب کشی دندان را در خانه انجام داد. اما می توان تا مراجعه به دندانپزشک با روش هایی مانند غرغره کردن آب نمک، استفاده از دهانشویه حاوی هیدروژن پراکسید و روغن درخت چای و … از درد عصب دندان کاست.
برای این سوال نمی توان پاسخ مشخصی داد. این هزینه به تعداد ریشه دندان و کانال ریشه بستگی دارد. اما به طور میانگین بین 1 تا 1.5 میلیون تومان است.
منبع: labkhandfa
ارتودنسی دندان های حساس + روش های کنترل حساسیت در ارتودنسی
4 علت مهم کشیدن دندان عقل + مراحل انجام و عوارض احتمالی آن
